Ellora, dünyanın en büyük kaya oyma manastır tapınak mağaraları komplekslerinden biridir ve Hindistan’ın Maharashtra kentinde yer alan bir UNESCO Dünya Mirası’dır.
Maharashtra eyaletinin kuzeyinde, Aurangabad şehrine 30-40 km uzaklıktaki Ellora Mağaraları, kayalara oyulmuş eski tapınaklardan oluşmaktadır. M.S. 600-1000 dönemine ait Budizm, Hinduizm ve Jainizm anıtlarını ve kaya resimlerini barındırmaktadır.
Ellora Mağraları tek bir tapınak değil, birçok dine ait tapınakları bünyesinde barındırmaktadır. Ajanta Mağaraları’na çok yakın olan Ellora’da yalnızca resimler değil heykel ve heykelcikler de bulunmaktadır. Tüm Ellora anıtları, Rashtratuka ve Yadav hanedanları gibi Hindu hanedanları tarafından inşa edilmiştir.
Ellora, Güney Asya’nın eski ticaret yolunda bulunan Deccan bölgesinin önemli tarihi ticaret merkeziydi. Mağaralar keşişler için manastır, duacılar için tapınak ve hacılar için dinlenme yeri olarak hizmet vermiştir ancak günümüzde sadece arkeolojik amaçlarla hizmet vermektedir.
En baş ile en sondaki kayalara oyulmuş mağralar yaklaşık 2 kilometre mesafe bulunmaktadır. 17 Hindu, 12 Budist ve 5 tane de Jain tapınağı olmak üzere 34’ü ziyarete açık 100’den fazla mağara barındırmaktadır.
Resimler ve heykeller gerçek birer işçilik harikasıdır. Bu mağaralarda ilk tapınaklar Budistler adına inşaa edilmiştir. Mağaraların en ortasında, ana tapınak Kaisala bulunmaktadır. Bu tapınağın yapımı 150 yıl sürmüş ve yaklaşık 10.000 işçi bu tapınakların yapımında görev almıştır.
Hindistan’ın Maharashtra eyaleti, Aurangabad bölgesinde yer alan Ellora Mağaraları, 1983 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.
